Mọi thứ bạn cần biết về chăm sóc cây cảnh! (Phần 1)

VỊ TRÍ ĐẶT BONSAI

1. Trong Nhà:

Cây Bonsai cần được đặt gần cửa sổ có ánh sáng tự nhiên mạnh. Cửa sổ hướng Nam hoặc Tây là lý tưởng nhất, vì chúng nhận được ánh sáng mặt trời trực tiếp trong thời gian dài nhất trong ngày. Ánh sáng trực tiếp sẽ giúp cây có đủ năng lượng để quang hợp và phát triển. Không nên đặt Bonsai ở những nơi có ánh sáng yếu, như gần cửa sổ hướng Bắc hoặc trong các góc tối của căn phòng. Ánh sáng yếu có thể làm cây thiếu sức sống, chậm phát triển và dễ mắc bệnh.

Nếu ngôi nhà của bạn không có đủ ánh sáng tự nhiên, bạn có thể sử dụng đèn chiếu sáng dành riêng cho cây trồng để bổ sung ánh sáng. Đèn chiếu sáng giúp cây nhận đủ ánh sáng để phát triển ngay cả khi thời tiết âm u hoặc mùa đông thiếu ánh sáng mặt trời. Mặc dù cây Bonsai cần ánh sáng, nhưng chúng cũng cần không gian thông thoáng để phát triển. Đặt cây ở những khu vực có luồng không khí nhẹ sẽ giúp cây dễ dàng trao đổi khí và hạn chế tình trạng sâu bệnh.

Bonsai trong nhà thường là các loài cây nhiệt đới hoặc cận nhiệt đới, như Ficus hay Carmona, vì vậy chúng cần độ ẩm tương đối cao. Đặt cây lên một khay giữ độ ẩm sẽ giúp cây duy trì điều kiện sinh trưởng tốt. Ngoài ra, hãy đặt cây Bonsai ở những nơi có nhiệt độ ổn định suốt cả ngày. Đặt cây Bonsai tránh xa các nguồn nhiệt trực tiếp như điều hòa, lò sưởi hay các thiết bị điện. Những nguồn nhiệt này có thể làm khô không khí, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe cây. Nhiệt độ lý tưởng cho cây Bonsai trong nhà thường dao động từ 18°C đến 24°C.

 

2. Ngoài trời:

Đối với hầu hết các loài Bonsai ngoài trời, ánh sáng tự nhiên là yếu tố thiết yếu để cây phát triển. Đặt cây Bonsai ở một vị trí có ánh sáng mặt trời trực tiếp trong khoảng thời gian từ 4 đến 6 giờ mỗi ngày sẽ giúp cây quang hợp tốt và duy trì sức khỏe. Các loài cây như Juniper, Thông, Phong… rất thích hợp với vị trí sáng sủa, có ánh sáng trực tiếp. Mặc dù cây Bonsai cần ánh sáng, nhưng vào mùa hè, khi nhiệt độ tăng cao, cây có thể bị quá nóng nếu tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời suốt cả ngày. Trong trường hợp này, bạn nên đặt cây ở những nơi có bóng mát vào buổi chiều, hoặc tạo bóng mát tự nhiên bằng cách để cây dưới một cây lớn hoặc sử dụng màn che ánh sáng.

Gió mạnh có thể làm cây Bonsai bị khô và dễ bị hư hại. Khi chọn vị trí đặt cây ngoài trời, hãy tìm nơi có gió nhẹ hoặc nơi có hàng rào, tường hoặc cây lớn xung quanh để che chắn gió mạnh. Điều này sẽ giúp cây ổn định hơn và tránh bị hư hại do điều kiện thời tiết khắc nghiệt.

Bonsai ngoài trời cần được trồng trong đất có khả năng thoát nước tốt để tránh tình trạng ngập úng. Đặt cây ở những khu vực có đất thoát nước tốt, tránh đặt Bonsai tại những nơi đất trũng hoặc dễ bị ngập nước, vì điều này có thể gây hư hại rễ cây. Một số loài cây Bonsai ngoài trời có thể chịu được nhiệt độ thấp vào mùa đông, nhưng những loài khác thì không. Hãy đảm bảo rằng vị trí đặt cây của bạn không bị ảnh hưởng bởi gió lạnh mùa đông hoặc nhiệt độ quá cao vào mùa hè. Để bảo vệ cây khỏi các yếu tố cực đoan, bạn có thể cần phải di chuyển cây vào trong nhà trong những ngày có điều kiện thời tiết xấu.
Cây Bonsai ngoài trời cần không gian để phát triển và thông thoáng. Tránh đặt cây trong những khu vực quá chật chội, nơi cây sẽ bị hạn chế sự phát triển và dễ bị sâu bệnh. Vị trí tốt nhất là những khu vực rộng rãi, có không khí lưu thông để cây có thể "hít thở" dễ dàng.

 

CÁCH TƯỚI NƯỚC CHO BONSAI

Tưới nước đúng cách là một trong những yếu tố quan trọng giúp cây Bonsai phát triển khỏe mạnh. Tuy nhiên, không phải lúc nào cũng dễ dàng để xác định khi nào và bao nhiêu nước là đủ. Dưới đây là một số hướng dẫn chi tiết giúp bạn chăm sóc cây Bonsai của mình qua việc tưới nước đúng cách.

1. Kiểm tra độ ẩm của đất

Một trong những kỹ thuật quan trọng khi tưới nước cho Bonsai là kiểm tra độ ẩm của đất trước khi quyết định có tưới hay không. Bạn cần kiểm tra đất để đảm bảo rằng cây chưa bị thiếu nước, nhưng cũng tránh tưới quá nhiều. Một cách đơn giản là dùng ngón tay hoặc một dụng cụ kiểm tra độ ẩm để ấn vào đất ở độ sâu khoảng 1-2 cm.

Nếu đất khô: Đây là lúc cần tưới nước. Tuy nhiên, nếu đất vẫn còn ẩm, bạn không cần tưới thêm. Việc tưới khi đất khô sẽ giúp cây hấp thụ nước tốt hơn và không bị ngập úng.
Nếu đất ẩm hoặc ướt: Nếu đất vẫn còn ẩm sau khi bạn ấn ngón tay vào, hãy đợi thêm một thời gian trước khi tưới lại. Tưới khi đất còn ướt có thể khiến rễ cây bị thối và ảnh hưởng xấu đến sự phát triển của cây. 

2. Tưới nước đều và sâu

Khi đã xác định đất cần tưới, điều quan trọng tiếp theo là tưới nước đều và đủ sâu để toàn bộ hệ thống rễ của cây Bonsai được cung cấp nước. Đừng tưới quá ít nước chỉ trên bề mặt đất, vì rễ cây ở dưới sâu sẽ không được cung cấp đủ nước. Đảm bảo bạn tưới cho đến khi nước bắt đầu chảy ra từ các lỗ thoát nước ở đáy chậu. Điều này cho thấy nước đã thấm sâu vào đất và đảm bảo hệ thống rễ của cây được ẩm đủ. Hãy tưới đều trên toàn bộ bề mặt đất, tránh tưới vào một điểm duy nhất, vì điều này có thể gây mất cân bằng độ ẩm trong đất, làm cho rễ cây phát triển không đều.

Mặc dù tưới nước cho cây là rất cần thiết, nhưng cũng cần tránh tình trạng tưới quá nhiều, làm đất bị ngập úng. Đất ẩm quá lâu có thể khiến rễ cây bị thối, ảnh hưởng xấu đến sự phát triển của cây Bonsai. Bạn cần tìm ra sự cân bằng giữa việc tưới đủ nước và tránh để cây bị ngập nước.

Việc tưới nước cho Bonsai không chỉ đơn giản là đổ nước vào chậu. Một số lưu ý dưới đây sẽ giúp bạn tưới cây hiệu quả và bảo vệ cây khỏi bị tổn thương:
Dùng can tưới có vòi nhỏ: Để tránh làm xói mòn đất hoặc khiến đất bị đẩy ra ngoài, hãy sử dụng can tưới có vòi nhỏ và dài. Điều này giúp bạn điều khiển lượng nước dễ dàng hơn, đồng thời làm nước chảy đều và không làm xáo trộn đất trong chậu. Tưới nước từ từ và đều đặn, tránh tưới quá nhanh vì nước sẽ không thể thấm đều vào đất. Tưới một cách nhẹ nhàng giúp cây không bị xáo trộn và bảo vệ các lớp đất quanh rễ. Khi bạn tưới, đừng để nước tràn ra quá nhiều từ lỗ thoát nước. Tưới quá nhiều nước có thể khiến đất bị ngập và gây thối rễ.

 

 

4. Tưới nước vào thời điểm thích hợp

Nhiều người không biết rằng thời điểm tưới nước cũng ảnh hưởng đến sức khỏe cây Bonsai. Bạn không nên tưới cây Bonsai vào những thời điểm không thuận lợi, chẳng hạn như khi nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp.Thời gian lý tưởng để tưới Bonsai là vào sáng sớm hoặc chiều mát, khi nhiệt độ ngoài trời chưa quá cao. Tưới nước vào buổi sáng giúp cây có thời gian hấp thụ nước và chuẩn bị cho một ngày dài. Nếu bạn tưới vào ban đêm, đất có thể giữ độ ẩm lâu và tạo môi trường ẩm ướt quá lâu, dễ sinh ra nấm mốc và vi khuẩn. Nếu bạn tưới nước khi trời nắng gắt, nước sẽ nhanh chóng bốc hơi, không kịp thấm vào đất và cây sẽ không nhận được đủ lượng nước cần thiết.

 

5. Sử dụng nước sạch và phù hợp

Việc sử dụng nước sạch và không có hóa chất là rất quan trọng đối với Bonsai. Nước có hóa chất như clo có thể làm hại cây và khiến đất bị thay đổi pH, ảnh hưởng đến sự phát triển của rễ. Nước mưa là nguồn nước lý tưởng cho Bonsai vì nó không chứa hóa chất và tạp chất. Nếu có thể, hãy thu thập và sử dụng nước mưa để tưới cây. Nếu không có nước mưa, bạn có thể sử dụng nước máy, nhưng nếu có thể, hãy để nước máy lắng xuống vài giờ để hóa chất (như clo) bay hơi, giúp cây không bị ảnh hưởng.

6. Chú ý đến độ ẩm môi trường

Bonsai là những cây thường xuyên sống trong môi trường có độ ẩm khá cao, đặc biệt là những loài cây nhiệt đới. Vì vậy, việc duy trì độ ẩm không khí xung quanh cây cũng rất quan trọng. Bạn có thể đặt cây lên một khay chứa đá và nước, giúp tăng độ ẩm xung quanh cây mà không làm đất bị ướt quá mức. Ngoài ra, máy tạo ẩm cũng là một giải pháp hiệu quả nếu bạn sống trong môi trường khô hanh, đặc biệt vào mùa đông.

7. Quan sát và điều chỉnh thường xuyên

Tưới nước cho Bonsai không phải là việc làm một lần và xong. Bạn cần theo dõi cây thường xuyên để điều chỉnh lượng nước và tần suất tưới phù hợp. Sự thay đổi của thời tiết, mùa và kích thước của cây sẽ ảnh hưởng đến nhu cầu nước của Bonsai. Việc quan sát đất và cây mỗi ngày sẽ giúp bạn chăm sóc cây tốt hơn và ngăn ngừa các vấn đề liên quan đến tưới nước.

Còn tiếp phần 2...